بهتر است برای جواب دادن به این پرسش، اول با پوکی استخوان آشنا شوید.
افراد در سنین جوانی استخوانهای بسیار قوی و محکمی دارند. امّا تراکم استخوانها بعد از ۳۰ سالگی، لحظهبهلحظه کمتر میشود.
برای درمان پوکی استخوان با تغذیه چه غذایی بخوریم؟
معمولاً روند کاهش تراکم استخوان در بانوان، بعد از یائسگی افزایش پیدا میکند و زنان بیشتر از مردان در معرض خطر هستند.
خوشبختانه پوکی استخوان قابل پیشگیری و درمان است. شما با گنجاندن غذاهای مناسب در رژیم غذایی خود و ورزش کافی، میتوانید استخوانهای خود را تا زمانی که ممکن است قوی و سالم نگه دارید.
در این مقاله بهصورت کامل به این سؤال پاسخ میدهیم و بهترین مواد غذایی برای درمان پوکی استخوان و غذاهای ممنوعه را به شما معرفی میکنیم، حتماً تا انتهای نوشته با ما همراه باشید.
اهمیت تغذیه در پوکی استخوان
در درمان و پیشگیری از پوکی استخوان، تغذیه نقش بسیار مهمی دارد. خوردن غذاهای مفید در کودکی باعث میشود تا استخوانهای محکم و استواری داشته باشید.
این مسئله بهاندازهای اهمیت دارد که اگر مادران باردار هم رژیم غذایی مناسب نداشته باشند، تراکم استخوان نوزاد کم میشود.
بنابراین با یک برنامه غذایی متعادل و استاندارد، میتوانیم از پوکی استخوان جلوگیری کنیم و یا آن را کاهش دهیم. این برنامه غذایی باید شامل سبزی، میوه و انواع ویتامینها باشد.
از سوی دیگر نیز، خوراکیهایی مانند غذاهای پرکالری، نوشیدنیهای الکلی و استفاده کردن از نمک زیاد، بدن ما را مستعد پوکی استخوان میکند.
بهترین مواد غذایی برای درمان پوکی استخوان
در زیر با بهترین مواد غذایی برای درمان و پیشگیری از پوکی استخوان آشنا میشوید.
1.لوبیا
لوبیا دارای فیبر، منیزیم و سایر مواد معدنی است که در جلوگیری از پوکی استخوان و درمان آن نقش مهمی دارد. کسانی که دچار پوکی استخوان شدهاند، باید حتماً از این ماده غذایی استفاده کنند.
دانه لوبیا مقدار بسیار زیادی کلسیم دارد که باعث استخوانسازی در بدن ما میشود. کلسیم از کم شدن تراکم و پوکی استخوان پیشگیری میکند و توده استخوانی را افزایش میدهد.
مورد دیگری که باعث استقامت استخوانها میشود، منیزیم موجود در لوبیاست. حتی پتاسیم نیز در لوبیا وجود دارد که آن هم باعث سالم ماندن استخوان خواهد شد.
پروتئین لوبیا باعث قدرتمند شدن عضلات و استخوانهای شما میشود و از شکستگی آن جلوگیری میکند.
۲ . میوه و سبزی
پایه اصلی رژیم غذایی شما باید سبزیجات باشد، زیرا این ماده خوراکی سرشار از کلسیم است. از میان سبزیها میتوانید به گل کلم، کلم بروکلی، کلمپیچ و بامیه اشاره کنیم.
بااینحال، یک هشدار در مورد اسفناج وجود دارد. اگرچه اسفناج بسیار مغذی است، اما سرشار از اگزالات است. این نوع اسید، جذب کلسیم را برای بدن سختتر میکند؛ بنابراین بهتر است از اسفناج برای افراد مبتلا به پوکی استخوان که نیاز به افزایش مصرف کلسیم دارند اجتناب شود.
منیزیم یکی دیگر از مواد مغذی ضروری برای سلامت استخوان است. میتوانید منیزیم را از سیبزمینی، کشمش و محصولات گوجهفرنگی دریافت کنید.
گوجهفرنگی همچنین منبع خوبی از پتاسیم را در خود جایداده که برای سلامت استخوانها ضروری است.
برای افزودن کمی تنوع پتاسیم به رژیم غذایی خود، موز، پرتقال، آبپرتقال و آلو را بگنجانید. گریپفروت، توتفرنگی، آناناس، فلفل و پرتقال، همگی منابع خوب ویتامین C هستند.
۳. ماهی
انواع ماهیهای چرب مانند سالمون، خالخالی اطلس، ماهیتن و ساردین، یک منبع عالی از ویتامین D هستند. این ویتامینها برای سلامت استخوانها حیاتی است زیرا به جذب کلسیم در بدن کمک میکند.
اشعه UV خورشید باعث تولید ویتامین D در پوست شما میشود. بااینحال، در مناطقی که آفتاب زیادی وجود ندارد، دریافت کافی ویتامین D میتواند یک چالش باشد. شیر و زرده تخممرغ نی زدو منبع غذایی عالی برای ویتامین D هستند.
گنجاندن ماهی خالخالی اطلس و ماهی حلوا در رژیم غذایی، بهبود پوکی استخوان شما را تضمین میکند و در کنار آن میتوانید از این ماهیها مقدار زیادی ویتامین K نیز دریافت کنید.
۴. گوشت و غذاهای سرشار از پروتئین
خطر پوکی و شکستگی استخوان در افرادی که رژیم غذایی کم پروتئین دارند، بسیار بیشتر از افرادی است که این مواد را مصرف میکنند. پروتئین باعث حفظ بافت استخوانی و تقویت آن میشود.
غذاهای دریایی، مرغ و گوشت، جزو منابع عالی برای دریافت پروتئین هستند. البته محصولات لبنی، تخممرغ، لوبیا نیز سرشار از پروتئین است.
۵. غذاهای غنی شده
تولیدکنندگان اغلب کلسیم و ویتامین D را به مدلها یا مارکهای خاصی از میوه، شیر، غلات و نانهای تست اضافه میکنند.
مصرف این مدل از خوراکیها برای افرادی که دچار پوکی استخوان هستند، بسیار مفید است و میتواند ویتامین D و کلسیم آنها را جبران کند. به یاد داشته باشید که دریافت ویتامین D از خورشید کمی دشوار است!
بهتر است از شیر غنی شده با سویا و شیربرنج استفاده کنید. برای پیداکردن این خوراکیهای غنی شده، قبل از خرید حتماً برچسب آنها را با دقت بخوانید، زیرا مقدار کلسیم و ویتامین D موجود در آنها میتواند متفاوت باشد.
غذاهای ممنوعه برای افراد مبتلا به پوکی استخوان
حالا که به سؤال “برای درمان پوکی استخوان با تغذیه چه غذایی بخوریم؟” پاسخ دادیم، بهتر است با غذاهای ممنوعه هم آشنا شوید.
در این قسمت شما را با تمام خوراکیهای مضر برای افراد مبتلا به پوکی استخوان آشنا میکنیم.
۱. نمک
سدیم (جزء اصلی نمک خوراکی) باعث تحریک دفع کلسیم از بدن میشود. از تنقلات نمکی (از جمله چیپس و پفک) و همچنین غذاهای فراوری شده با نمک (از جمله سبزیهای کنسرو شده و سوپ) دوری کنید. بهجای اضافهکردن نمک به غذا برای طعم دادن، ادویههای مختلف را آزمایش کنید.
۲. کافئین
لازم نیست قهوه و چای را به طور کامل کنار بگذارید. امّا بهتر است میزان مصرف کافئین را کمی کاهش دهید. طبق گفته بنیاد ملی پوکی استخوان در امریکا، نوشیدن بیش از سه فنجان قهوه یا چای کافئیندار در روز ممکن است جذب کلسیم را کاهش داده و به تحلیل استخوان کمک کند.
پس باید مصرف چای و قهوه را به کمتر از سه فنجان در روز محدود کنید. دمنوشهای گیاهی معمولاً حاوی کافئین نیستند؛ بنابراین میتوانید با خیال راحت از خوردن آنها لذت ببرید.
۳. نوشابه
تحقیقات انجام شده تا به امروز نشان میدهد که نوشیدنیهای گازدار کافئیندار، از جمله نوشابه، ممکن است به تحلیل استخوان کمک کنند.
دانشمندان هنوز در حال کار برای درک دقیق این موضوع هستند که چرا و چگونه مصرف نوشابه ممکن است به استخوانها آسیب برساند.
برخی افراد گمان میکنند که فسفر (یک ماده رایج در نوشابههای گازدار)، ممکن است بهمرورزمان باعث ضعیف شدن استخوانها شود. افراد دیگری نیز عقیده دارند که فسفر موجود در نوشابهها، احتمالاً ضرر و تأثیر زیادی نخواهد داشت.
در نتیجه نوشابههای قندی و کافئیندار هیچ ماده مغذی ضروری را به رژیم غذایی شما اضافه نمیکنند و ممکن است به سلامتی شما آسیب برساند. در صورت امکان، بهجای آن، آب، آبمیوه طبیعی یا دوغ را انتخاب کنید.
۴. گوشت قرمز
پروتئین برای سلامتی و قدرت کلی بدن بسیار ضروری است و در بسیاری از کشورهای غربی، گوشت حیوانی رایجترین منبع پروتئین محسوب میشود.
در قسمتی از این مقاله هم از گوشت قرمز بهعنوان غذای مفید برای درمان پوکی استخوان نامبرده شد، اما به علت برخی معایب آن، میخواهیم در این بخش جایگزین مناسبتری برای آن معرفی کنیم.
تعویض چند قسمت از گوشت قرمز با پروتئینهای لبنی، آجیل یا حبوبات، ممکن است علائم پوکی استخوان را بهبود بخشد.
پروتئین گوشت، حاوی مقادیر بالایی از اسیدهای آمینه و گوگرد است. برای مقابله با این مسئله، بدن انسان کلسیم را در استخوانها حل میکند و آن را به سمت جریان خون میبرد.
آن دسته از افرادی که به پوکی استخوان مبتلا هستند، به کلسیم زیادی نیاز دارند و بهتر است بهجای مصرف گوشت از لوبیا و آجیل در رژیم غذایی خود استفاده کنند.
۵. سبوس گندم
سبوس گندم یکی از بهترین مواد غذایی برای بدن انسان است. این ماده غذایی، حاوی مقدار زیادی از آنتیاکسیدان، فیبر و پروتئین است که خطر بروز بیماریهای قلبی عروقی و برخی سرطانها را بهشدت کاهش میدهد.
اما در مصرف آن باید به نکاتی توجه کنید. اگر سبوس گندم را در کنار غذاهای دیگر مصرف کنید، جذب کلسیم را تا ۱۰۰% کاهش میدهد.
مثلاً نباید سبوس گندم را با شیر میل کنید، چون باعث جذب نشدن کلسیم موجود در شیر میشود.
۶. جگر
جگر دارای ویتامین A است که برای پوست، دندان و چشم بسیار اهمیت دارد.
اما مصرف بیش از حد آن برای سلامت استخوانها مضر است. سرویس بهداشت ملی بریتانیا به افرادی که به طور منظم جگر میخورند، توصیه میکند که بیش از یکبار در هفته جگر مصرف نکنند.
در ضمن بهتر است از روغن کبد ماهی و مواد غذایی حاوی رتینول اجتناب کنید، زیرا ممکن است باعث بالارفتن بیش از اندازه میزان ویتامین A در بدن شود.
نتیجهگیری
در این مقاله بهصورت کامل به سؤال “برای درمان پوکی استخوان با تغذیه چه غذایی بخوریم؟” پاسخ دادیم و غذاهای ممنوعه را نیز به شما معرفی کردیم.
دقت داشته باشید که باید قبل از استفاده کردن از مواد غذایی معرفی شده در این مقاله، تحتنظر پزشک قرار بگیرید و بهتر است برای پیشگیری، تشخیص و درمان، از مرکز سنجش تراکم استخوان در تهران استفاده کنید.
در آخر میتوانید سؤالات خودتان را در زمینه پوکی استخوان از ما بپرسید.