پوکی استخوان یک بیماری رایج است که معمولاً در سنین بالا به وجود میآید؛ اما میتواند افراد جوان و نوجوان را هم به واسطه مشکلات ژنتیکی و سوابق خانوادگی، تغذیه نامناسب، بیتحرکی و مواردی از این قبیل درگیر کند. این بیماری سبب کاهش تشکیل بافت استخوانی جدید و همچنین تخریب بافت استخوانی فعلی در بخشهای مختلف میشود. به همین دلیل استخوانهای فرد بیمار ضعیف میشوند و در راستای آن درد، بدفرمی ستون فقرات و شکستگیهای جزئی و کلی بروز داده خواهد شد. اگرچه پوکی استخوان در دسته بیماریهای بسیار مخرب و آسیبزا قرار میگیرد، اما با این حال باید بدانید که قابل درمان است. در این مطلب قصد داریم به طور کامل انواع روشهای درمان پوکی استخوان را از جوامع مختلف مورد بررسی قرار دهیم تا در صورت ابتلا خود یا اطرافیانتان، بتوانید بهترین اقدام را در جهت درمان و جلوگیری از تشدید بیماری به عمل بیاورید.
روشهای تشخیص پوکی استخوان
ابتدا بهتر است کمی راجع به نحوه تشخیص بیماری پوکی استخوان در افراد بپردازیم.
در واقع تشخیص شدت و مرحله پوکی استخوان در فرد بیمار با انتخاب شیوه درمانی مناسب، رابطه مستقیمی دارد. معمولاً پزشک برای تشخیص این بیماری از فرد درباره تغذیه و سبک زندگی سؤالاتی میپرسد. مواردی از قبیل تغذیه و رژیم غذایی، میزان تحرک و فعالیت بدنی، استعمال دخانیات و مشروبات الکلی و سوابق خانوادگی و ژنتیکی از مواردی هستند که در مرحله تشخیص توسط پزشک مورد بررسی قرار میگیرند. همچنین در کنار این سؤالات نیاز است تا فرد مشکوک به این بیماری آزمایش خون هم بدهد. در شرایطی که پزشک صلاح بداند آزمایش سنجش تراکم استخوان را هم برای فرد تجویز میکنند تا بر اساس آن بتواند بیماری را به صورت دقیق تشخیص دهد. در این آزمایش سطح مواد معدنی استخوانی، احتمال بروز شکستگیهای جزئی و کلی و مواردی از این قبیل مشخص میشوند.
در صورت نیاز میتوانید از خدمات سنجش تراکم استخوان در تهران این مجموعه استفاده کنید.
روشهای درمان پوکی استخوان
بعد از تشخیص این بیماری، حالا پزشک باید بر اساس شرایط و درجه شدت بیماری، روشهای درمانی مناسبی را برای فرد تجویز کند. در ادامه انواع روشهای رایج و اصلی درمان پوکی استخوان را یک به یک بررسی میکنیم.
دارو درمانی
دارو همیشه یکی از درمانهای رایج برای انواع بیماریها به حساب میآید که معمولاً میتواند تأثیرات مثبت سریعی داشته باشد و البته به نسبت عوارضی هم در پیش خواهد داشت. معمولاً برای کنترل درد ناشی از پوکی استخوان داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی تجویز میشود. همچنین مسکنهای موضعی هم برای تسکین و کاهش درد مورد استفاده قرار میگیرند.
به علاوه با مصرف دارو آلندرونیت روند از بین رفتن بافت استخوانی بدن کند میشود. همچنین با استفاده از هورمون غیر جنسی کلسیوتونین هم میتوان روند تخریب بافت استخوانی را کاهش داد. البته این دارو نوعی مسکن دردهای استخوانی هم به حساب میآید. در نهایت مصرف ویتأمین D و کلسیم هم باعث تقویت بافت استخوانی در فرد بیمار میشود.
توجه داشته باشید که استفاده از این داروها به صورت خود جوش میتواند آثار زیان باری را برای شما به همراه داشته باشد و شدت بیماری را هم افزایش دهد. پس مصرف این داروها حتماً باید با تجویز پزشک صورت بگیرد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی دیگر از درمانهای رایج پوکی استخوان است. از آنجایی که این بیماری بافت استخوانی بدن را تخریب میکند و به همین واسطه افراد از لحاظ بدنی و فعالیتی ضعیف میشوند، فیزیوتراپی میتواند با بهبود و تقویت بافت عضلانی و استخوانی تأثیر مثبتی داشته باشد. همچنین علاوه بر روش درمانی، فیزیوتراپی به عنوان یک روش برای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان در افراد مسن یا دارای محدودیتها و مشکلات جسمی هم در نظر گرفته میشود. باید توجه داشته باشید که نوع و تعداد جلسات فیزیوتراپی به شدت بیماری و سطح ریسک در بروز شکستگی جزئی و کلی بستگی دارد که توسط پزشک تعیین میشود. فعالیتهای جلسات فیزیوتراپی بدن را تقویت میکنند و به همین واسطه افراد مبتلا به بیماری پوکی استخوان کمتر با شکستگیهای جزئی و کلی و همچنین عدم تعادل در هنگام فعالیت و راه رفتن مواجه خواهند بود. معمولاً فیزیوتراپی در کنار دیگر روشهای درمانی تجویز میشود و همیشه به تنهایی نمیتواند یک درمان کامل برای بیماری پوکی استخوان به حساب بیاید.
مگنت تراپی
در راستای مورد قبل، مگنت تراپی هم یکی دیگر از درمانهای رایج این بیماری است که میتواند تأثیرات مثبت زیادی را به همراه داشته باشد. در واقع در این روش درمانی با استفاده از یک میدان مغناطیسی ثابت تلاش میشود تا سرعت فرد بیمار افزایش و میزان التهاب کاهش پیدا کند. در روش مگنت تراپی جریان خون در نواحی استخوانی بدن افزایش پیدا میکند و به همین واسطه چگالی استخوانهای آسیب دیده هم به مراتب افزایش پیدا خواهد کرد. به همین واسطه تراکم استخوانی تا حد زیادی افزایش پیدا میکند. با استفاده از این روش درمانی روند کاهش و تخریب بافت استخوانی آهسته میشود و در عین حال فرایند تجدید ساختار بافت استخوانی هم سرعت میگیرد.
به طور کلی مگنت تراپی یکی از روشهای درمانی اصلی برای پوکی استخوان به حساب میآید که میتواند در اکثر شرایط موفقیتآمیز باشد.
تغذیه مناسب
داشتن یک ژیم غذایی اصولی و سالم میتواند هم در جلوگیری از ابتلا به پوکی استخوان و هم بهبود و درمان این بیماری در افراد مبتلا، مؤثر باشد. استفاده از لبنیاتی مثل شیر، ماست و پنیر بر روی تقویت بافت استخوانی بدن و ترمیم بافتهای آسیب دید بسیار تأثیرگذار است. همچنین استفاده از سبزیجاتی که برگهای سبز تیره دارند هم برای درمان پوکی استخوان مفید است. به عنوان دیگر موارد مهم در رژیم غذایی افراد مبتلا به پوکی استخوان هم میتوانیم به مصرف ماهی ساردین، کلم بروکلی، مکملهای غذایی و آب میوههای دارای کلسیم اشاره کنیم. همچنین وجود ویتأمین D کافی در بدن هم یکی از عوامل مؤثر در جلوگیری از پوکی استخوان و همچنین درمان این بیماری است. بهترین روش دریافت ویتأمین D از نور طبیعی خورشید است. به همین دلیل پیشنهاد میشود که روزانه به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در معرض نور مستقیم آفتاب قرار بگیرید. به علاوه مصرف مواد غذایی از قبیل زرده تخم مرغ، ماهی سالمون و ماهی ساردین هم میتواند در افزایش سطح ویتأمین D بدن مؤثر باشد.
در آخر هم باید توجه داشته باشید که مصرف مشروبات الکلی و استعمال دخانیات یکی از عوامل اصلی بروز پوکی استخوان در تمام سنین است؛ پس از این دو مورد هم تا سر حد امکان پرهیز کنید.
حرکات ورزشی
قطعاً ورزش یک درمان مؤثر برای اکثر بیماریهای روحی و جسمی است که میتوانید روی آن حساب کنید. در واقع انجام برخی حرکات ورزشی به صورت روزانه و روتین میتواند سبب افزایش تراکم استخوانها و تقویت بدن بشود. البته باید توجه داشته باشید که انجام انواع حرکات ورزشی مفید برای بیماری پوکی استخوان، میبایست زیر نظر مربی و به صورت اصولی انجام شود تا از بروز آسیب و تشدید این بیماری جلوگیری شود. به طور کلی انواع تمرینات ورزشی که باعث افزایش تعامل وزن و مقابله با نیروی گرانش میشوند، برای درمان و بهبود پوکی استخوان مفید هستند. به علاوه برخی تمرینات قدرتی با استفاده از وزنه و دستگاههای بدنسازی هم میتوانند تأثیر مثبتی بر بافت استخوان و ماهیچه بدن داشته باشند.
البته باید توجه داشته باشید که در صورت وجود جلسه فیزیوتراپی، تا حد زیادی با حرکات ورزشی مؤثر سروکار خواهید داشت و میتوانید تأثیرات مثبتی را از این فعالیتها را دریافت کنید.
پوکی استخوان درمان شدنی است!
به طور کلی در این مطلب به بررسی انواع روشهای درمانی پوکی استخوان پرداختیم و همچنین روشهای تشخیص این بیماری را هم ذکر کردیم. با توجه به این موارد، میتوان گفت که پوکی استخوان درمان شدنی است و در صورتی که به این بیماری مبتلا هستید، نیاز است تا در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرده بعد از تشخیص، زیر نظر متخصص روند درمانی خودتان را آغاز کنید. همچنین در صورت نیاز به انجام سنجش تراکم استخوان در روند تشخیص این بیماری هم میتوانید از خدمات مجموعه ما نهایت استفاده را ببرید.