پوکی استخوان از جمله مشکلاتی است که بسیاری از افراد، به‌ویژه زنان آن را تجربه می‌کنند، اما علائم پوکی استخوان در زنان چیست؟ چرا این مشکل پیش می‌آید؟ آیا درمانی برای آن وجود دارد؟ در ادامه این مقاله به بررسی این دست از سوالات می‌پردازیم تا به پاسخ مناسبی از آن‌ها برسید.
پوکی استخوان چیست؟
همان‌طورکه می‌دانید، استخوان یک بافت زنده است و دائما استخوان‌های جدیدی در بدن ساخته می‌شوند که جایگزین استخوان‌های قدیمی خواهند شد. حال اگر هماهنگی بین جذب استخوان‌های قدیم و ساخت استخوان‌های جدید بهم بخورد، مشکل پوکی استخوان پیش خواهد آمد. این مشکل می‌تواند هم برای آقایان و هم برای زنان اتفاق بیفتد؛ اما باید گفت زنان، به‌ویژه آن‌هایی که وارد دوره‌ی یائسگی شده‌اند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این مشکل قرار دارند.
پوکی استخوان ضعیف شدن و شکنندگی استخوان‌ها را به همراه دارد. این ضعف و شکنندگی گاهی‌اوقات به درجه‌ای می‌رسد که یک فشار خفیف و کوچک به استخوان می‌تواند باعث شکستگی آن شود. این شکستگی‌ها بیشتر در قسمت‌هایی چون مفصل‌های ران، مچ دست یا ستون فقرات رخ می‌دهند.
پوکی استخوان در خانم‌ها از چه سنی شروع می‌شود؟
طبق نتایج به دست آمده، رشد اصلی استخوان‌ها تا پایان 18 سالگی است و اوج توده استخوانی در 30 سالگی اتفاق می‌افتد. این توده‌ی استخوانی تا زمانی که خانم‌ها یائسه نشوند ثابت خواهد بود، اما پس از یائسگی و با افزایش سن، میزان استروژن کم می‌شود و این کم شدن استروژن باعث کاهش تراکم مواد معدنی استخوان‌ها و در نتیجه ضعیف شدن آن‌ها خواهد شد.
حال شاید برای شما سوال پیش آید که آیا تمام افراد به یک میزان استخوان از دست می‌دهند که در پاسخ باید گفت خیر؛ میزان تراکم استخوانی که افراد از دست می‌دهند متفاوت است. از جمله عواملی که در این موضوع تاثیرگذار هستند باید به جنسیت، نژاد و سابقه خانوادگی اشاره کرد. البته رژیم غذایی شما و فعالیت‌های ورزشی که دارید نیز می‌توانند در میزان تراکم استخوانی که از دست می‌دهید، تاثیرگذار باشند.
علائم پوکی استخوان در زنان
حال به سوال و موضوع اصلی مقاله، یعنی علائم پوکی استخوان در زنان چیست می‌رسیم. در پاسخ به این سوال باید گفت در خیلی از مواقع هیچ علائمی برای این مشکل دیده نمی‌شود، اما اگر پوکی استخوان باعث ضعیف شدن استخوان‌ها شود، می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
سپس زمانی که شما برای پیگیری این مشکلات به پزشک مراجعه کنید و آزمایشات و بررسی‌های لازم را انجام دهید، متوجه خواهید شد که دچار مشکل پوکی استخوان هستند. در ادامه به مواردی که می‌توان به آن‌ها در پاسخ به سوال علائم پوکی استخوان در زنان چیست اشاره کرد می‌پردازیم تا با آن‌ها آشنا شوید و در صورت مشاهده‌ی هریک به پزشک مراجعه کنید.
کمر درد
اولین موردی که می‌توان به آن در جواب به سوال علائم پوکی استخوان در زنان چیست اشاره کرد، کمر درد است. درواقع باید گفت زمانی که تراکم استخوانی افراد کاهش پیدا می‌کند، در ستون فقرات یا قسمت پایینی کمر شکستگی‌هایی رخ خواهد داد. شکستگی مهره‌ای یا همان شکستگی ستون فقرات در زنان 4 برابر بیشتر از مردان است، به‌طوری‌که 25 درصد زنان پس از یائسگی این مشکل را تجربه خواهند کرد. البته آقایان نیز می‌توانند به چنین مشکلی مبتلا شوند و کمر درد ناشی از پوکی استخوان مختص به زنان نیست.
کوتاه شدن تدریجی قد
کوتاه شدن تدریجی قد دیگر پاسخی است که می‌توان به سوال علائم پوکی استخوان در زنان چیست به آن اشاره کرد. این موضوع زمانی که تراکم استخوان بیش از حد کاهش پیدا کند اتفاق می‌افتد و ممکن است فرد دچار شده به پوکی استخوان متوجه شود که به تدریج در حال کوتاه‌تر شدن است. گاهی‌اوقات پوکی استخوان منجر به خمیده شدن قد نیز می‌شود و امکان دارد شما حس کنید که از میزان قد کاسته شده است.
به‌غیر از دو موردی که در بالا به بررسی آن‌ها پرداختیم، می‌توان موارد دیگری را در پاسخ به سوال علائم پوکی استخوان در زنان چیست نام برد. شکستن دائم استخوان‌ها در اثر ضعیف‌ترین نیروها و فشارها، گرفتگی شبانه پاها، بیماری‌های مربوط به لثه، شل شدن دندان‌ها و بی‌خوابی‌های ناگهانی از دیگر علائمی هستند که می‌توانند خبر از پوکی استخوان بدهند. بنابراین توصیه می‌شوند اگر با چنین علائمی روبرو هستید، هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا روند تشخیص و درمان انجام شود.
کدام دسته از زنان بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند؟
همان‌طورکه گفتیم، زنان پس از یائسگی به‌دلیل اینکه ترشح هورمون‌ها متوقف می‌شود، استحکام استخوان‌های خود را از دست می‌دهند. استروژن یک هورمون موثر در استحکام استخوان‌ها است، زیرا باعث جذب بهتر کلسیم می‌شود. حال زمانی که ترشح این هورمون متوقف شود، تراکم استخوان‌ها به‌مرورزمان از بین خواهند رفت. بنابراین می‌توان گفت زنان یائسه بیش از هرشخص دیگر در معرض پوکی استخوان قرار دارند؛ اما زنان دیگر نیز می‌توانند به این عارضه دچار شوند که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.
1.زنان سیگاری و الکلی
سیگار و الکل علاوه‌برآنکه بر قلب، ریه و مغز تاثیر دارند، می‌توانند روی استخوان‌ها نیز تاثیر بگذارند. مواد موجود در سیگار و الکل تعادل هورمونی شما را بهم می‌زنند و آن را از حالت تعادل خارج می‌کنند. بنابراین در زنانی که عادت به مصرف الکل و سیگار دارند، فرایند استخوان‌سازی کم می‌شود و مواد مغذی دیگر جذب بدن نخواهند شد؛ تمام این موارد باعث می‌شود که این افراد در معرض این مشکل قرار داشته باشند.
2.زنانی که سابقه ژنتیکی دارند
اگر پوکی استخوان در خانواده شما یک مشکل شایع است و پدر و مادر شما این مشکل را دارند، احتمال پیش آمدن این مشکل برای شما نیز وجود دارد. باید اشاره کرد که اگر پوکی استخوان برای یکی از اعضای خانواده شما که کمتر از 60 سال سن دارد رخ دهد، می‌تواند نشانه‌ای از ژنتیکی بودن این مشکل باشد. بنابراین درصورت مشاهده‌ی علائم این بیماری سریعا به پزشک مراجعه کنید تا معاینه‌های لازم انجام شود.
3.زنانی که رژیم غذایی مناسبی ندارند
یک رژیم غذایی نامناسب یعنی رژیمی که برای بدن شما ویتامین کافی به همراه نداشته باشد یا باعث شود که شما به‌طور شدید لاغر شوید. مسلما چنین رژیم‌هایی می‌توانند باعث ضعیف شدن استخوان‌های شما شوند و از تراکم آن‌ها کم کنند که نتیجه‌ی چنین موضوعی، بیماری پوکی استخوان خواهد بود. بنابراین توصیه می‌شود یک برنامه غذایی مناسب که کامل است و مواد معدنی لازم را تامین می‌کند داشته باشید تا از چنین مشکلی دور بمانید.
4.افراد کم تحرک یا بی تحرک
فعالیت‌های جسمی و داشتن تحرک از جمله مواردی هستند که می‌توانند باعث قطورتر و محکم‌تر شدن بافت استخوان‌ها شوند. حال اگر شما کم تحرک یا بی تحرک باشید، بافت استخوان‌هایتان به مرور تحلیل خواهد رفت. پیاده‌روی از جمله فعالیت‌هایی است که تمام افراد با هرسنی می‌توانند انجام دهند. این فعالیت باعث می‌شود که کلسیم در استخوان‌ها رسوب کند که این مورد باعث محکم شدن استخوان‌ها خواهد شد.
پیشگیری از پوکی استخوان
تا به اینجای مقاله در جواب به سوال علائم پوکی استخوان در زنان چیست به بررسی برخی از موارد پرداختیم و زنانی که بیش از دیگران در معرض این مشکل قرار دارند را معرفی کردیم. حال از آنجایی که این مشکل می‌تواند با درد و سختی همراه باشد، تصمیم داریم در این بخش به اقداماتی که در پیشگیری از پوکی استخوان تاثیر دارند بپردازیم.
داشتن وزن مناسب: کمبود وزن و اضافه وزن هردو از شرایطی هستند که می‌توانند خطر شکستگی استخوان‌ها را افزایش دهند، از همین رو شما باید وزن خود را در محدوده‌ی مناسبی حفظ کنید تا دچار این مشکل نشوید.
مصرف کلسیم: سبزیجات با برگ سبز تیره، سویا، محصولات لبنی کم چرب، ساردین و … از جمله منابع خوب کلسیم هستند که شما باید برای داشتن استخوان‌های محکم آن‌ها را مصرف کنید. البته دقت داشته باشید که مصرف بیش‌ازحد کلسیم می‌تواند منجر به بیماری‌های قلبی شود، بنابراین در مصرف آن زیاده‌روی نکنید.
ورزش: اگر به‌دنبال راهی برای جلوگیری از تخریب بافت‌های استخوانی هستید، ورزش بهترین و موثرترین راه خواهد بود. تمرین‌های قدرتی می‌توانند عضلات و استخوان‌های شما را تقویت کنند تا از خطر ابتلا به این بیماری دور شوید. دویدن، طناب زدن، بالا پایین رفتن از پله‌ها و اسکی از جمله ورزش‌هایی هستند که میتوانید برای تقویت عضلات و استخوان‌ها از آن‌ها استفاده کنید.
تشخیص پوکی استخوان
دیگر موضوعی که تصمیم داریم در مقاله علائم پوکی استخوان در زنان چیست به آن بپردازیم، تشخیص پوکی استخوان است. شما باید با مشاهده علائمی که گفته شد، به پزشک مراجعه کنید. در چنین موقعیتی پزشک برای شما انجام سنجش تراکم استخوان را تجویز می‌کند، اما منظور از سنجش تراکم استخوان چیست؟
سنجش تراکم استخوان
سنجش تراکم استخوان زمانی انجام می‌شود که پزشک بخواهد میزان مواد معدنی درون بافت استخوان و تراکم آن‌ها را مورد بررسی قرار دهد. برای انجام این سنجش روش‌های مختلفی چون اشعه ایکس، سی تی اسکن یا DEXA وجود دارد که باید گفت از میان آن‌ها نتیجه‌ی روش DEXA دقیق‌تر و استانداردتر است. بنابراین شما سنجش تراکم استخوان را انجام می‌دهید تا پزشک با مشاهده‌ی نتیجه آن تشخیص نهایی را درباره‌ی پوکی استخوان بدهد.
جمع‌بندی
در این مقاله به سوال علائم پوکی استخوان در زنان چیست پرداختیم و هرآنچه باید در رابطه با این مشکل بدانید را نیز در اختیارتان قرار دادیم. حال اگر شما علائم گفته شده را مشاهده کردید، به یک پزشک مراجعه کنید تا روند تشخیص و درمان شروع شود.
